Honda Benly 50, xe tay ga chở hàng siêu tiết kiệm
Cady thuộc dòng xe máy gắn bàn đạp (Moped) của Motobecane (Pháp), là nhà sản xuất thường được nhiều người chơi xe cổ biết đến và yêu thích với sản phẩm xe máy đạp thương hiệu Mobylette. Dòng xe Moped bắt đầu lưu hành ở Việt Nam từ những năm 1940 và là sản phẩm cao cấp dành cho những khách hàng gia đình giàu có thời bấy giờ. Kể từ khi bắt đầu được hãng Motobecane xuất xưởng vào năm 1965, Cady đã trở thành một trong những sản phẩm xe máy thời trang được khách hàng đa số là nữ ưa chuộng tại nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam. Cady đã đồng hành sánh vai với những mẫu xe máy classic thân quen (như Sachs, Mobylette, Velo Solex…) một thời gắn bó chặt chẽ trong nhịp sống đi lại hàng ngày với rất nhiều thế hệ người Việt, nhất là giới nữ học sinh sinh viên, phụ nữ làm việc văn phòng, người nội trợ…
Trước khi chấm dứt sản xuất vào năm 1977, mẫu xe Cady đã trải qua không ít đợt cải tiến với khá nhiều phiên bản khác nhau, được chia thành 5 dòng xe chính. Dựa trên cấu tạo từ kiểu xe nữ rất thông dụng của mình vào những năm 1950 là Mobylette AV44, giới chơi xe cổ ở Việt Nam thường gọi là “Mobylette xám”, hãng Motobecane đã cải tiến, rút ngắn chiều dài thân xe, hạ thấp khung sườn, tạo hình dáng cân đối và cho ra đời mẫu xe Cady đầu tiên, dòng 1 – Le M3 (xuất xưởng từ năm 1965-1967), với bánh căm (nan hoa), cỡ lốp 19inch. Bên cạnh đó, xe không có phuộc nhún trước và sau, lại thêm sử dụng phanh gôm cho bánh trước nên vẻ bề ngoài chẳng khác nào một chiếc xe đạp bình thường, có gắn động cơ. Và chỉ được sơn một màu đặc trưng là màu nâu đậm.
Cady dòng 2 – Le M3T (1967-1968) – giống như dòng đầu nhưng có nhiều phiên bản với nhiều màu sắc tươi tắn để phục vụ tuổi teen như trắng, vàng, đỏ…và thêm một điểm nhấn là ba-ga sau mạ crôm sáng loáng. Sang thế hệ thứ ba – Le M3 PR (1968-1971) – xe Cady đã có sự thay đổi nổi bật, xe trông nhỏ gọn hơn rất nhiều khi bỏ hẳn cặp lốp 19inch truyền thống thành 16inch. Xe cũng khoác lên lớp áo thời trang hiện đại với vè chắn bùn bằng inox sáng loáng đi kèm ba-ga sau xi bóng, thay cho vẻ đơn điệu của cặp chắn bùn sơn cùng màu với thân xe như truyền thống. Phiên bản thứ tư – Le M3 PRT (1971-1973) – có điểm khác biệt nổi trội là được lắp thêm bộ giảm xóc trước để xe vận hành êm ái hơn.
Đến dòng thứ năm – Le M3 PRTSG (1973-1977) – thay đổi cuối cùng của Motobecane cho dòng xe Cady là trang bị cả giảm xóc trước và sau, giúp chiếc xe trở nên hiện đại hơn rất nhiều, và có thể vận hành linh hoạt trên mọi địa hình, phù hợp với những chuyến đi picnic của các bạn trẻ.
Chiếc xe trong bài viết này là mẫu Cady nguyên bản đời đầu, thuộc loại hàng hiếm, được một người thợ chuyên độ xe cổ tại Sài Gòn phục chế phù hợp hơn với nhu cầu sử dụng hiện nay. Ngoài việc được sơn mới như khoác một lớp áo trắng tinh khôi, chiếc xe còn thể hiện sự tỉ mỉ công phu của người thợ khi hầu hết chi tiết phụ tùng gin vốn đã phai màu hoen gỉ theo thời gian hàng chục năm sử dụng, nay trở nên bóng bẩy nhờ được phủ lớp sơn xi hoặc mạ crôm. Đối với những bộ phận không thể sửa chữa thì đều được thay bằng hàng mới chính hãng. Chiếc xe cũng thêm phần đẹp mắt nhờ những phụ kiện như giỏ mây phía đầu xe, túi da treo dưới yên ngồi lái… Dáng xe thanh thoát với bình xăng dung tích 2,8 lít thuôn dài và hẹp nằm dọc theo thanh sườn chính, nối từ cổ lái đến trụ chống yên ngồi lái. Trải qua chu kỳ sản phẩm kéo dài 12 năm với 4 lần giới thiệu thêm bản face-lift, Cady vẫn sử dụng bộ khung sườn, hệ truyền động xích tải và cụm động cơ như nhau. Do nhiều đặc tính kỹ thuật được thêm vào, nó đã làm thay đối chút ít trọng lượng xe Cady, nhưng tổng trọng lượng xe vẫn nằm trong giới hạn 30kg, giúp cho ngay cả những cô gái nhỏ nhắn vẫn dễ dàng dẫn dắt và cầm lái.
Từ giai đoạn mới tung ra thị trường, Cady đã đến tay người tiêu dùng với hình ảnh linh hoạt sinh động của những thiếu nữ thướt tha trong váy áo dịu dàng đạp xe, hoặc vụt lướt qua ngõ phố với bộ quần áo thể thao tinh nghịch khỏe khoắn, để lại làn khói trắng nhẹ bay lãng đãng và tiếng động cơ nổ giòn “tong… tong…” nghe thanh thanh giòn giã nhưng êm nhỏ đặc trưng của dòng xe máy 2 thì chạy xăng pha nhớt. Tuy ra đời sau những chiếc “Mô-lết xanh, xám” nhưng kết cấu động cơ 49,9 phân khối của Cady lại đậm nét cổ điển hơn, với lốc máy nhỏ, bình xăng con mini, co xăng kiểu ngược hướng ra đằng trước, dên nhỏ một má, nồi embrayage và volant xếp một bên. Tuy nhiên, động cơ nguyên bản của Cady hay gặp trục trặc kỹ thuật, và tốc độ khá chậm so với nhu cầu đi lại ngày nay nên hiện xe đã được thợ máy Sài Gòn thay thế bằng động cơ của dòng Mobylette sản xuất tương đương vào thời điểm đó, là AV44. Đây là nguyên khối động cơ nhập từ Pháp, loại chưa sử dụng, với bình xăng con và bộ đánh lửa còn mới nguyên. Vì vậy, xe có thể đạt vận tốc 55km/h, với mức tiêu hao nhiên liệu tương đương máy xe Cady gin. Chỉ cần ấn nhẹ bàn đạp khởi động để lấy trớn và nhích chút tay ga là máy nổ giòn tan.
Xe dùng “embrayage automatique” và không có cần sang số nên cách vận hành tương tự xe tay ga, muốn chạy nhanh chậm chỉ việc vặn nhả tay ga. Việc tắt máy cũng khó thể đơn giản hơn với thao tác khẽ gạt lẫy bô “e” nằm cạnh tay nắm ghi-đông mà thôi. Những cô gái cẩn thận nhìn hệ thống phanh xe có thể phải thảng thốt kêu lên “Eo ơi!”, vì đây là xe máy sao mà phanh trước “trang bị” gồm hãm tốc dạng bóp sát vào niềng vành xe như trên… xe đạp là thế nào? Nhưng thực tế, xe có tốc độ tối đa không cao nên phanh vẫn bảo đảm chính xác.
Xe chỉ hao 1,5 lít nhiên liệu/100km. Việc di chuyển hàng ngày cũng tiện dụng, do trọng lượng xe nhẹ nên nhỡ đường có kẹt xe thì không khó để nhấc bổng Cady len lỏi vượt qua đám đông. Trong trường hợp hết xăng thì chỉ với một thao tác đơn giản, gạt chốt ở đĩa có dây cua-roa bám vào động cơ, nhằm tách rời hệ truyền động khỏi động cơ, để tiếp tục di chuyển như một chiếc xe đạp bình thường.
Xem bài viết đầy đủ
Xe máy Cady
